W odpowiedzi na pytanie Rak głowy trzustki – objawy i leczenie wspomniano, że przerzuty raka trzustki często rozwijają się w wątrobie. Rakowi trzustki czasem towarzyszy zwiększenie stężenia Ca19-9 (trzeba jednak pamiętać, że rak trzustki może także rozwijać się pomimo prawidłowego stężenia tego markera!). Odnosząc się do Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść data publikacji: 17:00, data aktualizacji: 14:43 ten tekst przeczytasz w 6 minut Choć dotyczą tego samego gruczołu, trzustki, są różnymi schorzeniami. Ostre zapalenie ma odmienne objawy i sposoby leczenia od przewlekłego stanu zapalnego. Przewlekłe zapalenie nie jest jednak następstwem ostrego. Getty Images Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Ostre zapalenie trzustki Ostre zapalenie trzustki - Objawy Przebieg choroby Badania Ostre zapalenie trzustki - Leczenie Ostre zapalenie trzustki - Dieta Przewlekłe zapalenie trzustki Przebieg choroby Przewlekłe zapalenie trzustki - Objawy Badania Przewlekłe zapalenie trzustki - Leczenie Przewlekłe zapalenie trzustki - Dieta Warto wiedzieć Tekst: Anna Romaszkan Trzustka działa niemal jak podwójny agent. Z jednej strony jest gruczołem wewnątrzwydzielniczym produkującym hormony – insulinę i glukagon. Z drugiej natomiast wytwarza sok trzustkowy, zawierający enzymy trawienne i wydziela go do dwunastnicy. Wtedy pełni funkcję gruczołu zewnątrzwydzielniczego. Zakłócenia w jej pracy prowadzą do poważnych zaburzeń trawienia i/lub zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Ostre zapalenie trzustki Najczęstszą przyczyną schorzenia są choroby dróg żółciowych, zwłaszcza kamica żółciowa. Może je też spowodować długotrwałe spożywanie alkoholu. Ostre zapalenie trzustki - Objawy Zaczyna się gwałtownie, po dużych błędach dietetycznych lub wypiciu znacznych ilości alkoholu. Główne sygnały to nawracające bóle, często napadowe. Chorzy opisują je jako ściskające, opasujące, piekące, zlokalizowane w nadbrzuszu, promieniujące do kręgosłupa. Niestety, nie ustępują po środkach przeciwbólowych. Pojawiają się też inne dolegliwości: niepokój, wymioty, nudności, wzdęcia brzucha, gorączka, dreszcze, biegunki (wyniki niepełnego trawienia pokarmów na skutek niedoboru enzymów trzustkowych), żółtaczka. Przebieg choroby Może być łagodny i wtedy dolegliwości ustępują po kilku dniach. W cięższych przypadkach mogą dołączyć się zaburzenia oddychania i krzepliwości krwi oraz ze strony układu krążenia. Nieraz objawy są bardzo poważne, a rokowania niepomyślne. Badania Jednym z podstawowych badań umożliwiających rozpoznanie zapalenia jest oznaczenie amylazy (jeden z enzymów trzustki) w surowicy krwi i w moczu. Jej zwiększone stężenie świadczy zazwyczaj o chorobie trzustki. Oznacza się też aktywność lipazy, poziom glukozy, wapnia i leukocytozy we krwi. Ostre zapalenie trzustki - Leczenie Ostre zapalenie trzustki wymaga leczenia szpitalnego. Jeśli wystąpią silne bóle brzucha, wymioty, dreszcze, postępujące osłabienie – trzeba wezwać pogotowie! Terapia polega na stosowaniu odpowiedniej diety, podawaniu leków przeciwbólowych, antybiotyków (przy zakażeniu uszkodzonej trzustki), leków hamujących wydzielanie soku żołądkowego, insuliny (w przypadku wystąpienia cukrzycy). Nieraz konieczna jest operacja w celu usunięcia martwiczych i zakażonych tkanek trzustki bądź pęcherzyka żółciowego czy kamieni z przewodu żółciowego. Ostre zapalenie trzustki - Dieta Podczas ostrej fazy schorzenia przez pierwsze dni obowiązuje głodówka, chorzy odżywiani są dożylnie lub dojelitowo. Na początku rekonwalescencji – przez ok. miesiąc – dieta jest restrykcyjna. Składa się z 5 posiłków dziennie o małej objętości, lekkostrawnych, gotowanych (warzywa i owoce też gotowane). Nie wolno smażyć i dusić potraw na tłuszczu. Zabronione jest stosowanie ostrych przypraw, można natomiast używać łagodnych – cynamon, wanilia, koperek, bazylia. Ograniczyć trzeba też solenie. Ponadto dieta nie powinna zawierać za dużo błonnika pokarmowego, należy także wykluczyć produkty działające wzdymająco – warzywa kapustne i strączkowe. Można pić soki owocowe i warzywne (przygotowane w domu), słabą herbatę. Poleca się chude wędliny, mięso, mleko odtłuszczone. W miarę rekonwalescencji jadłospis może być zbliżony do żywienia człowieka zdrowego. Oczywiście pewnych zasad należy stale przestrzegać – unikać potraw tłustych, smażonych i nie pić alkoholu. Herbatkę trzustkową kupisz w atrakcyjnej cenie na Medonet Market. Przewlekłe zapalenie trzustki Nie jest następstwem przedłużającego się ostrego zapalenia trzustki, jak można mylnie sądzić. Choroba ujawnia się najczęściej u osób długotrwale nadużywających alkoholu. Wydaje się, że istotne znaczenie w rozwoju tego schorzenia ma także duże spożycie białka i tłuszczów. Predyspozycje do niego mają też chorzy z nadczynnością przytarczyc, z pourazowym lub pooperacyjnym uszkodzeniem przewodu trzustkowego, z rakiem trzustki. Przebieg choroby Jest wieloletni, a objawy niecharakterystyczne, co utrudnia diagnozę. Schorzenie polega na stopniowej i postępującej martwicy oraz włóknieniu trzustki, doprowadzając po latach do niewydolności zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczej – zaburzeń trawienia, wchłaniania i cukrzycy. Przewlekłe zapalenie trzustki - Objawy Niewydolność może rozwijać się skrycie. Bóle – początkowo niewielkie – są zwykle długotrwałe, pojawiają się w nadbrzuszu, promieniują do kręgosłupa. Z czasem stają się bardziej intensywne, nierzadko opasujące, trwają godzinami. Wymagają stosowania mocnych środków przeciwbólowych. Inne objawy to nudności i wymioty. Nawracające bóle, nasilające się po jedzeniu, skłaniają do unikania pokarmów, co wraz z pojawiającymi się biegunkami prowadzi do utraty masy ciała. Biegunki tłuszczowe o przykrym zapachu są spowodowane brakiem wystarczającej ilości enzymów trawiących pożywienie. U ok. 20-30 proc. chorych pojawia się cukrzyca. Badania Rozpoznanie w początkowym okresie choroby jest dość trudne z uwagi na brak charakterystycznych objawów. Podstawowym badaniem jest USG jamy brzusznej. Pozwala ono obserwować zmiany w obrębie trzustki (zwłóknienia, zwapnienia), a także rozpoznać choroby współistniejące, np. kamicę żółciową. Dobrą metodą diagnostyczną jest też tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny. W zaawansowanych postaciach choroby przydatna bywa endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (EPCW) pozwalająca na ocenę dróg trzustkowych i żółciowych. Nieraz pomocne jest badanie rentgenowskie jamy brzusznej (wykazuje ewentualne zwapnienia w obrębie trzustki). Przewlekłe zapalenie trzustki - Leczenie Czasem wystarczy dieta niskotłuszczowa i odstawienie alkoholu. Większości chorym podaje się enzymy trzustkowe (w tabletkach), których chory narząd nie może sam wytworzyć w odpowiedniej ilości. Stosuje się także leki przeciwbólowe, rozkurczowe, zmniejszające wydzielanie żołądkowe i trzustkowe. Jeśli podczas zapalenia trzustki rozwinie się cukrzyca, włącza się również jej leczenie. Nieraz konieczna jest operacja – usunięcie części zniszczonej trzustki. Ważne jest leczenie wczesnego stadium kamicy żółciowej lub zapalenia dróg żółciowych. Przewlekłe zapalenie trzustki - Dieta Wskazane są potrawy lekkostrawne, w niewielkich porcjach (jednocześnie trzeba przyjmować preparaty z enzymami trzustkowymi). Zalecane produkty to: czerstwe pieczywo (bułki, sucharki), kasze, mleko odtłuszczone, chudy biały ser, chude mięso (drób, cielęcina, wołowina) oraz chuda wędlina i ryby, tłuszcze roślinne (oliwa, olej słonecznikowy). Można pić soki owocowe i warzywne (ze świeżych produktów), słabą kawę i herbatę. Zupy gotuje się bez kości i mięsa, a potrawy mięsne przyrządza bez tłuszczu lub piecze w folii. Warto wiedzieć Jak alkohol działa na trzustkę? Jedną z głównych przyczyn przewlekłego zapalenia trzustki jest długotrwałe nadużywanie alkoholu. Stałe dawki alkoholu powodują nadmierne wytwarzanie enzymów trzustkowych (są to cząsteczki białka), które zatykają drobne przewody trzustkowe. Doprowadza to do upośledzenia odpływu soku trzustkowego z poszczególnych pęcherzyków i w konsekwencji do ich zaniku i rozwoju tkanki łącznej. W ten sposób, w miarę upływu czasu i stałego picia alkoholu, dochodzi do postępującego zaniku części wydzielniczej (zarówno zewnątrz- jak i wewnątrzwydzielniczej) i włóknienia narządu. Są to zmiany o charakterze nieodwracalnym. W ten sposób ilość czynnego miąższu trzustkowego stale się zmniejsza, powodując niewydolność trzustki. Objawia się ona – poza bólem w nadbrzuszu – ciężką biegunką, cukrzycą i postępującą utratą masy ciała. Tekst: Anna Romaszkan Konsultacja: dr n. med. Ewa Czernicka-Cierpisz, specjalista chorób wewnętrznych, Lecznica Stomatologiczno-Lekarska DEMETER, Warszawa Źródło: Żyjmy dłużej Treści z serwisu mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie. trzustka Zapalenie trzustki ostre zapalenie trzustki Przewlekłe zapalenie trzustki choroby trzustki Nietypowy objaw zakażenia "Pierwszą myślą było zapalenie opon mózgowych" Choć Omikron jest bardziej zakaźny, częściej skutkuje lżejszym przebiegiem COVID-19. Objawy mogą przypominać zwykłe przeziębienie, jednak nie dla wszystkich... Monika Mikołajska Objawy Omikronu przypominają zapalenie zatok. Lekarze wskazują pięć głównych różnic Omikron stał się w ostatnim czasie dominującą mutacją COVID-19 na świecie i jednocześnie jedną z najszybciej i najłatwiej rozprzestrzeniających się. Atakuje... Beata Michalik Lekarze zdiagnozowali zapalenie migdałków. 17-latka zmarła tuż po powrocie z wakacji Niedługo po powrocie z wakacji nastoletnia Leah zachorowała, a lekarze zdiagnozowali u niej zapalanie migdałków. Później okazało się, że nastolatka cierpi na... Monika Tatara Zaplanuj bezpieczne wakacje bez Kleszczowego Zapalenia Mózgu (KZM). Podpowiadamy jak... Sezon urlopowy za chwilę oficjalnie się rozpocznie. Planując wakacje, powinniśmy przede wszystkim zadbać o bezpieczeństwo zdrowotne swoje i naszych najbliższych.... Alergiczne zapalenie spojówek Alergiczne zapalenie spojówek to choroba, która dotyczy nawet 30 proc. dorosłych Polaków. Rozwija się w obrębie spojówki, powodują stan zapalny, który objawia się... Zakaźnik: Mamy teraz dużo ciężko chorujących dzieci. Nie tylko na zapalenie wątroby Wciąż nie są znane przyczyny licznych zachorowań dzieci na zapalenie wątroby. Jednym z miejsc w Polsce, gdzie trafiają najmłodsi z tym schorzeniem, jest Oddział... Adrian Dąbek Stopyra: wszystkie dzieci z zapaleniem wątroby miały wcześniej COVID-19 Eksperci coraz częściej twierdzą, że zapalenie wątroby u dzieci to możliwe powikłanie po COVID-19. Apelują jednak o spokój. "Na razie nie ma powodów do niepokoju.... Anna Górska Zakrzepica żył - objawy i leczenie zakrzepowego zapalenia żył Zakrzepica to stan polegający na powstaniu zakrzepu w żyle. Zakrzepowe zapalenie żył dotyczy zazwyczaj kończyn dolnych, choć może występować także w innych... Kazimierz Janicki Tajemnicze zapalenie wątroby u dzieci "zalewa" świat. Lekarze jeszcze czegoś takiego nie widzieli Liczba przypadków zapalenia wątroby u dzieci wzrosła już do 650 — poinformowała Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Naukowcy i lekarze wciąż szukają odpowiedzi na... Małgorzata Krajewska Japońskie zapalenie mózgu, żółta gorączka - to grozi ci na egzotycznych wakacjach Świat ogłasza koniec pandemii, a spragnieni egzotyki turyści planują już urlopowe eskapady. Jednak każda daleka podróż to także możliwość kontaktu z nieznanymi w... Monika Zieleniewska Witam Mam 43 lata.W grudniu dopadło mnie ostre zapalenie trzustki . Pobyt w szpitalu trwał 20 dni i w tym czasie schudłem 10 kg (waga przed chorobą 95 kg) .Obecnie mija 7 miesiąc od ataku a ja w dalszym ciągu chudnę i mam dolegliwości bólowe brzucha głownie po lewej i środkowej części , które potęguje głęboki oddech , jedzenie ,ruch ( obecna moja waga 77 kg). Ból w nadbrzuszu jest jednym z objawów ostrego zapalenia trzustki. Źródło: gpointstudio/ AdobeStock Opublikowano: 22:55Aktualizacja: 10:03 Ostre zapalenie trzustki (OZT) jest spowodowane przedwczesną aktywacją enzymów wytwarzanych przez ten narząd. Substancje te biorą udział w procesie trawienia pokarmów. W przypadku przedwczesnej aktywacji enzymów dochodzi do samostrawienia narządu i okolicznych tkanek. Ostre zapalenie trzustki wywołuje gwałtowną i silną reakcję zapalną organizmu. Jest to poważny stan, który najczęściej objawia się wystąpieniem silnego bólu w nadbrzuszu, nudności i wymiotów oraz gorączki. Czym jest ostre zapalenie trzustki?Ostre zapalenie trzustki – przyczynyObjawy ostrego zapalenia trzustkiOstre zapalenie trzustki – rozpoznanieLeczenie ostrego zapalenia trzustkiRokowania przy ostrym zapaleniu trzustkiŻycie po ostrym zapaleniu trzustki Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami Czym jest ostre zapalenie trzustki? Ostre zapalenie trzustki jest chorobą, w której przebiegu dochodzi do lokalnego uszkodzenia tkanek trzustki przez przedwcześnie aktywowane enzymy trawienne wytwarzane w tym organie. Zmianom w obrębie trzustki towarzyszy silna, często uogólniona (obejmująca cały organizm) reakcja zapalna. Ta choroba trzustki najczęściej dotyka osoby: po 70. roku życia, z otyłością, spożywające duże dawki alkoholu, palące papierosy. Ostre zapalenie trzustki jest chorobą wyleczalną – w zdecydowanej większości przypadków w wyniku odpowiedniego leczenia udaje się opanować stan zapalny zanim dojdzie do groźnych dla życia komplikacji. Śmiertelność u pacjentów z rozpoznanym schorzeniem wynosi średnio 1-2 proc., jest jednak znacznie wyższe w przypadku ciężkich postaci zapalenia. Ostre zapalenie trzustki – przyczyny Przyczyny ostrego zapalenia trzustki mogą być różne, jednak najczęstsze z nich to wypicie dużej ilości alkoholu lub powikłanie kamicy pęcherzyka żółciowego (łącznie stanowią przyczynę ok. 80% przypadków OZT). Inne, znacznie rzadsze przyczyny ostrego zapalenia trzustki to: hiperlipidemia, reakcja na wybrane leki, wady wrodzone narządu, urazy brzucha, mutacje genetyczne, powikłanie zabiegów w rejonie jamy brzusznej. Jeżeli nie udaje się ustalić czynnika, który wywołał chorobę, wówczas mówi się o idiopatycznym zapaleniu trzustki. Czynnikiem odpowiedzialnym za wystąpienie gwałtownej reakcji zapalnej mogą być również wszystkie substancje, które działają niszcząco na narząd lub prowadzą do wystąpienia utrudnień w wydzielaniu enzymów trawiennych. W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję: Odporność Bloxin Żel do jamy ustnej w sprayu, 20 ml 25,99 zł Odporność, Good Aging Naturell Selen Organiczny 200 µg, 365 tabletek 73,00 zł Odporność Naturell Immuno Hot, 10 saszetek 14,29 zł Zdrowie umysłu, Odporność, Good Aging, Energia, Beauty Wimin Zestaw z głębokim skupieniem, 30 saszetek 139,00 zł Zdrowie intymne i seks, Odporność, Good Aging, Energia, Beauty Wimin Zestaw z dobrym seksem, 30 saszetek 139,00 zł Objawy ostrego zapalenia trzustki Najczęściej pierwszym objawem ostrego zapalenia trzustki jest silny ból, który pojawia się nagle i lokalizuje się w górnej części brzucha (czyli tam, gdzie leży trzustka). Ból trzustki czasem może promieniować w okolice pleców. Poza dolegliwościami bólowymi u pacjentów obserwuje się również inne objawy ostrego zapalenia trzustki: uporczywe nudności i wymioty, gorączkę, przyspieszona akcja serca (tachykardia) oraz obniżenie ciśnienia tętniczego pojawiające się jako skutek odwodnienia hipowolemicznego, żółtaczka, zmiany na skórze, np. zaczerwienienie bądź sinice, osłabienie, przyjmowanie obronnej pozycję podczas badania – silne napinanie mięśnie brzucha. Przy gwałtownie przebiegającym ostrym zapaleniu trzustki występuje czasem bardzo groźny wstrząs. Jest to stan zagrożenia życia, który wiąże się z niewydolnością krążenia skutkującą niedostatecznym zaopatrzeniem komórek organizmu w tlen. Wystąpienie objawów tej choroby trzustki często poprzedzone jest tzw. błędem dietetycznym (weselnym), który polega na spożyciu znacznej ilości pokarmu (szczególnie tłustego) w połączeniu z alkoholem. Jeśli pojawią się wyżej wymienione objawy ostrego zapalenia trzustki, osoba, u której istnieje ryzyko wystąpienia OZT, powinna powstrzymać się od spożywania pokarmów i picia alkoholu. Dozwolone jest natomiast picie wody. Ostre zapalenie trzustki – rozpoznanie Wiele z symptomów ostrego zapalenia trzustki może stanowić objawy innych chorób (w tym raka trzustki, kamicy żółciowej, chorób wątroby), dlatego oprócz dokładnego wywiadu medycznego rozpoznanie schorzenia wymaga również przeprowadzenia kilku testów. Jakie badania wykonywane są w celu oceny pracy trzustki i diagnostyki ostrego zapalenia tego narządu? oznaczenie aktywności alfa-amylazy we krwi i w moczu (przyjmuje się, że trzykrotne przekroczenie górnej granicy normy świadczy o ostrym zapaleniu trzustki), oznaczenie aktywności lipazy we krwi, testy obrazowe, takie jak tomografia komputerowa i badanie ultrasonograficzne (dzięki nim lekarz może zbadać trzustkę pod kątem oceny nasilenia zmian w tkankach narządu oraz występowania kamicy żółciowej jako przyczyny zapalenia). Leczenie ostrego zapalenia trzustki Leczenie ostrego zapalenia trzustki polega na intensywnym, dożylnym nawodnieniu chorego oraz wyrównaniu zaburzeń elektrolitowych. Dodatkowo pacjenci, aby uśmierzyć ból trzustki, przyjmują leki przeciwbólowe (niesteroidowe leki przeciwzapalne, czasami również silniejsze środki opioidowe – w zależności od skuteczności łagodniejszej terapii przeciwbólowej). Równie istotnym elementem leczenia ostrego zapalenia trzustki jest dieta. Wprowadza się ją po głodówce i polega na przyjmowaniu pokarmów ubogotłuszczowych w celu uniknięcia obciążenia narządu. Chorzy zaczynają jeść po ustąpieniu bólu brzucha i dolegliwości takich jak nudności czy wymioty. W ciężkich przypadkach OZT stosuje się żywienie dojelitowe (przez specjalny zgłębnik) lub pozajelitowe (gdy wykluczona jest możliwość żywienia drogą przewodu pokarmowego). Antybiotykoterapia stosowana jest wyłącznie w przypadkach, w których doszło do zakażenia. Ma na celu zapobieganie powikłaniom w postaci zapalenia otrzewnej. Leczenie zabiegowe jest wykonywane w przypadku niedrożności dróg żółciowych lub wystąpienia rozległej martwicy. Zobacz także Rokowania przy ostrym zapaleniu trzustki Rokowania w przypadku wystąpienia ostrego zapalenia trzustki są zależne od postaci choroby. Wyróżnia się trzy rodzaje OZT: łagodną, umiarkowana oraz ciężką. W pierwszej nie występują zaburzenia funkcji innych narządów. W drugiej są obecne i trwają poniżej 48 godzin, natomiast w trzeciej są obecne powyżej tego czasu. Ostre zapalenie trzustki jest wyleczalne. Największą śmiertelność obserwuje się w przypadku ciężkiej postaci choroby – wynosi ona 10%. Większość chorych wraca jednak do pełni zdrowia. Substytucja insuliny i enzymów trzustkowych jest wymagana u niewielkiej liczby pacjentów. Osoby, które przeszły ciężki atak OZT, powinny być objęte opieką lekarską mającą na celu monitorowanie funkcji wydzielniczej narządu. Epizody choroby mogą prowadzić do rozwoju przewlekłego zapalenia trzustki, które wiąże się z ryzykiem trwałego upośledzenia procesów trawienia pokarmów i występowaniem objawów w postaci biegunek tłuszczowych, nudności i wymiotów. Życie po ostrym zapaleniu trzustki Chorzy po wyjściu ze szpitala powinni przestrzegać tzw. diety trzustkowej, która polega na unikaniu spożywania tłustych pokarmów i bezwzględnym zakazie picia alkoholu. Jeżeli został określony czynnik, który wywołał OZT, należy go unikać. U osób z kamicą pęcherzyka żółciowego, która wywołała atak, istnieje wskazanie do wykonania cholecystektomii (operacyjne usunięcie pęcherzyka). U niektórych pacjentów stosuje się substytucję enzymów trzustkowych. Bibliografia Przytrzymaji odkryj Interna Szczeklika 2015/16, red. P. Gajewski, Medycyna Praktyczna, Kraków 2015, s. 596–602. Najnowsze w naszym serwisie Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Wiktor Trela Ukończyłem dziennikarstwo i obecnie studiuję na V roku medycyny. Odbyłem wiele praktyk medycznych, brałem udział w szkoleniach i konferencjach. Aktywnie działam w organizacjach studenckich. Pasję medyczną łączę z naturalną chęcią opowiadania oraz pisania o niej. Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy

Ostre zapalenie trzustki z pewnością można traktować jako poważną chorobę, dobra wiadomość jest jednak taka, że rokowania przeważającej ilości pacjentów cierpiących na nią są dobre. U większości dzieci – jeżeli tylko leczenie zostało podjęte odpowiednio szybko – dochodzi do powrotu do zdrowia w ciągu nawet zaledwie 4

Choroby zapalne trzustki są coraz częstszym, poważnym problemem klinicznym, o nierzadko ciężkim przebiegu i rokowaniu, mającym negatywny wpływ na komfort życia pacjentów. Terapia żywieniowa jest jednym z podstawowych metod leczenia zarówno ostrego, jak i przewlekłego zapalenia trzustki i powinna być prowadzona równolegle z farmakoterapią. Edukacja pacjenta i jego współpraca są czynnikami niezbędnymi warunkującymi powodzenie terapii, wpływającymi na zahamowanie progresu choroby i polepszenie rokowania. W artykule przedstawiono wytyczne towarzystw gastroenterologicznych i przykłady praktyk klinicznych dotyczące zasad żywienia chorych z ostrym i przewlekłym zapaleniem trzustki. Ostre zapalenie trzustki (OZT) i przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) to dość częste choroby przewodu pokarmowego, ze stosunkowo wysoką śmiertelnością. W Polsce, w porównaniu z innymi krajami europejskimi, zachorowalność jest wysoka i ciągle rośnie. W obu jednostkach chorobowych postępowanie żywieniowe odgrywa kluczową rolę w procesie leczenia i opiece nad pacjentem [1]. Trzustka – podstawy anatomii i fizjologii Trzustka (łac. pancreas) to po wątrobie drugi co do wielkości gruczoł trawienny i dokrewny. Wewnątrzwydzielnicza (endokrynna) część trzustki odpowiada za wytwarzanie hormonów, których zadaniem jest utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi: insuliny, glukagonu, somatostatyny oraz polipeptydu trzustkowego. Komórki wysp trzustkowych produkują i wydzielają hormony bezpośrednio do krwi [2, 3]. Część zewnątrzwydzielniczą tworzą gruczoły pęcherzykowe, które produkują enzymy trawienne: trawiące białka (proteazy: trypsyna, chymotrypsyna), tłuszcze (lipaza) i cukry (amylaza). Sok trzustkowy zawierający enzymy trawienne i kwaśny wodorowęglan uwalniany jest przewodami trzustkowymi do dwunastnicy [4].POLECAMY Leczenie żywieniowe w stanach zapalnych trzustki Ostre zapalenie trzustki to stan zapalny gruczołu, wymagający zawsze leczenia szpitalnego [5], a wdrożenie odpowiedniego leczenia żywieniowego jest niezwykle istotne już w początkowej fazie choroby. Kontynuacja dietoterapii w okresie zdrowienia ma natomiast znaczący wpływ na ostateczny stan chorego. Specjalne żywienie ma na celu zmniejszenie dolegliwości związanych z niewydolnością trzustki, stopniowe przywracanie sprawności narządu i ograniczenie ryzyka nawrotu choroby oraz jej powikłań [5–8]. W pierwszych dobach zawsze rozpoczyna się od intensywnego dożylnego nawadniania pacjenta i głodówki. Wynika to z tego, że w OZT wewnątrzkomórkowa aktywacja enzymów trawiennych jest podstawowym czynnikiem uszkadzającym komórki trzustki. Pokarm w żołądku i dwunastnicy z kolei jest najsilniejszym czynnikiem bodźcowym stymulującym trzustkę do czynności wydzielniczej, a to pogarsza przebieg choroby. O wznowieniu odżywiania pacjenta oraz drodze podania żywienia decyduje się w zależności od przebiegu choroby [9, 10]. W postaci łagodnej OZT u chorych prawidłowo odżywionych, zazwyczaj po 3–4-dniowej głodówce, nie są wymagane specjalne restrykcje, a żywienie doustne rozpoczyna się w momencie ustąpienia bólu i wzdęć oraz powrotu perystaltyki, a także gdy unormuje się aktywność alfa-amylazy. Zaleca się dietę niskokaloryczną, ubogotłuszczową, łatwostrawną w postaci płynnej lub stałej, jeśli pacjent dobrze ją toleruje, i o małej objętości (200–300 ml). Rozpoczyna się od diety kleikowej – przy czym pierwszy posiłek nie powinien zawierać więcej niż 150–250 kcal i tylko 3–4 g tłuszczu – zwiększając w kolejnych dobach podaż energii, ale ograniczając nadal podaż tłuszczów do ok. 40 g/dzień. Stopniowo należy zwiększać kaloryczność posiłków i ich liczbę w ciągu dnia. W przypadku pojawienia się objawów, takich jak ból, odbijanie, wzdęcia, należy cofnąć się do poprzedniego etapu. Jeśli żywienie przebiega bez problemów można wprowadzać kolejne składniki (po 4–5 dniach), np. twarożek, chude mleko, wafle. W ciągu 7–10 dni ilość energii dostarczanej z dietą powinna osiągnąć 2000 kcal/dzień [11–13]. W ciężkiej postaci OZT dochodzi do bardzo szybko postępującego katabolizmu, czyli rozpadu białek organizmu, stąd by przeciwdziałać niedoborom białek i nie pogarszać przebiegu, warto rozważyć tzw. wczesną interwencję żywieniową. Polega ona na podawaniu już w drugiej, trzeciej dobie leczenia składników odżywczych dożylnie i/lub dojelitowo przez zgłębnik. Żywienie dojelitowe lub pozajelitowe (zalecane tylko wtedy, gdy żywienie doustne jest niemożliwe, nietolerowane albo nie pokrywa zapotrzebowania kalorycznego) prowadzi się tak długo, aż osiągnie się istotną klinicznie poprawę. W tym stanie podaje się przede wszystkim hydrolizaty białkowe i zawierające trójglicerydy średniołańcuchowe (osmolalność ≤ 390 mOsm/l), a także składniki czynne immunologicznie. Żywienie prowadzi się w postaci ciągłych wlewów w zwiększanych dawkach 10–100 ml/h (500–2000 ml/24 h), z przerwą nocną (nie zawsze). Do żywienia pozajelitowego stosuje się roztwory zawierające 50–60% glukozy, 20–30% lipidów i 15–20% białka [11–13]. Tabela 1. Ogólne zalecenia dietetyczne w chorobach zapalnych trzustki [12–14, 22, 25, 27] Posilaj się często 5–6 razy na dobę, ale dbaj o ograniczoną objętość posiłku (małe porcje)Przyjmuj pokarmy: o wysokiej zawartości kwasów tłuszczowych omega-3, np. chude ryby o wysokiej zawartości białka pochodzącego z indyka, kurczaka, ryb (chude mięso) zupy czy sosy przyrządzaj na wywarach warzywnych (nie mięsnych) Unikaj: ostrych przypraw (pieprz, papryka, musztarda, liść laurowy) kofeiny, bulionów mięsnych, wywarów grzybowych, zasmażek, produktów wzdymających bezwzględnie alkoholu, nawet w minimalnej ilości wystrzegaj się palenia tytoniu Przyrządzaj posiłki: gotowane w wodzie i na parze pieczone w folii i pergaminie duszone bez wcześniejszego obsmażania Suplementacja enzymów trzustkowych: Zawsze odbywa się na zlecenie i pod kontrolą lekarza Tabela 2. Rekomendacje dotyczące diety i podaży białka, tłuszczów i węglowodanów u pacjentów z PZT [16, 19, 20] u dobrze odżywionych pacjentów stosować zbilansowaną dietę, u niedożywionych, jeśli dieta nie jest wystarczająca, zaleca się przyjmowanie doustnych preparatów żywieniowych unikać diet z ograniczoną ilością tłuszczów i wysokowęglowodanowych; ograniczenie spożycia tłuszczów jest zalecane tylko w przypadku utrzymującej się ciężkiej biegunki i pomimo odpowiedniej enzymatycznej terapii zastępczej w niedożywieniu stosować dietę bazującą na małych, częstych i wysokoenergetycznych posiłkach prowadzić jednocześnie enzymatyczną terapię zastępczą; enzymy trzustkowe stosować w postaci kapsułek dojelitowych zawierających wrażliwe na pH minimikrosfery i mikropeletki o wysokim stężeniu lipazy unikać dużych dawek błonnika i preparatów opartych na MCT w preparatach doustnych wziąć pod uwagę suplementację diety witaminami rozpuszczalnymi w tłuszczach; przed suplementacją przeprowadzać oznaczenie ich stężenia we krwi żywienie pozajelitowe jest wskazane tylko u pacjentów, u których stosowanie doustnych preparatów żywieniowych nie zapewnia prawidłowego odżywienia, gdyż żywienie dojelitowe wpływa na zachowanie prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego oraz budowę błony śluzowej i obniża ryzyko hiperglikemii zaprzestanie palenia zmniejsza ból i ryzyko późniejszych powikłań zaprzestać spożywania alkoholu Dieta po przebytym ostrym zapaleniu trzustki W okresie rekonwalescencji po OZT celem terapii żywieniowej jest stopniowe dojście do pełnego pokrycia zapotrzebowania energetycznego i odżywczego pacjenta. Jeszcze w trakcie pobytu w szpitalu, a następnie przez ok. 1–2 miesiące, należy prowadzić dietę z bardzo niską podażą tłuszczu (40 g/dzień), zmniejszoną ilością białka (do 65 g/dzień), zwiększoną ilością węglowodanów (ok. 345 g/dzień) – w celu pokrycia zapotrzebowania energetycznego, zmniejszoną ilością błonnika pokarmowego i większą liczbą (4–5) małych objętościowo posiłków [11]. Obowiązuje bezwzględny zakaz spożywania alkoholu nawet w minimalnych ilościach oraz zakaz palenia tytoniu, gdyż sprzyja ono występowaniu PZT i zwiększa ryzyko rozwoju raka trzustki. Wykazano, że zaprzestanie palenia spowalnia rozwój choroby i zapobiega występowaniu dolegliwości bólowych [11]. W kolejnych 1–2 miesiącach, po niepowikłanym OZT, stopniowo zwiększa się ilość tłuszczu, przechodząc na pięć posiłków w ciągu dnia, ale bez wprowadzania modyfikacji stosowanych produktów i technik sporządzania posiłków. W przypadku pojawienia się papkowatych, tłuszczowych stolców oraz objawów dyspepetycznych, takich jak wzdęcia, skurcze, poposiłkowe uczucie pełności, na... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Food Forum w wersji papierowej lub cyfrowej, Nielimitowany dostęp do pełnego archiwum czasopisma, Możliwość udziału w cyklicznych Konsultacjach Dietetycznych Online, Specjalne dodatki do czasopisma: Food Forum CASEBOOK... ...i wiele więcej! Sprawdź

Mówiąc o powiększeniu trzustki, możemy dokonać podziału na zwiększenie objętości całego narządu bądź jedynie którejś z jego części. Powiększenie całej trzustki związane jest zwykle z jej obrzękiem. Do typowych przyczyn takiego stanu należy zwłaszcza przewlekle i ostre zapalenie trzustki.
Witam serdecznie Od jakiegoś czasu mój pies miał objawy takie jak piszczenie w brzuszku, przelewanie, z czasem w kale zauważyłam coś czerwonego. Jednak sunia nie była jakaś osowiala, była bardzo energiczna. Na początku lekarz stwierdził zapalenie gruczołów, ale szybko udało się to wyleczyc. Jednak objawy o których pisałam nie ustępowały więc wykonano też badania krwi. Weterynarz stwierdził że jest to ostre zapalenie trzustki. Sunia przez kilka dni dostawała zastrzyki a od dwóch dni podaje jej antybiotyk i probiotyk. Mam jednak pewne wątpliwości czy morfologia krwi w zupełności wystarcza żeby stwierdzic zapalenie trzustki? Czytałam, że powinny też być wykonane inne badania a zwłaszcza USG. Niepokoi mnie też fakt że nie widzę jakiejś większej poprawy, na początku owszem ale teraz nadal słyszę to przelewanie w brzuszku i w dodatku sunia bardzo często robi kupkę o bardzo intensywnym i brzydkim zapachu. Dodam że zazwyczaj karmiona była jedzeniem gotowanym w domu naprzemiennie z sucha karma. Niestety nie wiem czy ktoś nie dał jej czegoś nieodpowiedniego albo czy sama nie 'odkopala' sobie czegoś na podwórku co mogło by jej zaszkodzić. Weterynarz mówił że mogła jej zaszkodzić też trawa a ostatnio bardzo często ja jadła i wymiotowała żółcią.. Bardzo proszę o sprawdzenie wyników badań. Pozdrawiam Cytat Inicjator dyskusji Opublikowany : 22/11/2020 22:28 Dzień dobry. Nie jestem pewna, czy po samych tylko wynikach morfologii da się stwierdzić ostre zapalenie trzustki, jednak nie można oceniać samych tylko wyników w oderwaniu od badania klinicznego i objawów, jakie występują u pacjenta. Z pewnością, objawy o których Pani wspomniała mogą nasunąć podejrzenie zapalenia trzustki, jednak nie stawiałabym na ostre zapalenie – wtedy objawy są bardzo mocno nasilone, zauważalne są też podniesione białe krwinki, odwodnienie pacjenta i znaczące podwyższenie lipazy DGGR. Jeśli nie ma Pani zaufania do lekarza, który opiekuje się Pani pupilką, lub chciałaby Pani skonsultować zastosowane leczenie, najrozsądniej jest udać się z pieskiem do innego lekarza i poprosić o opinię. Co do innych możliwości złego samopoczucia i objawów, które Panią niepokoją, warto upewnić się, że pupilka nie ma problemów z zaburzeniami w składzie flory jelitowej, czy nie ma żadnych pasożytów wewnętrznych. Biegunka, przelewanie w brzuchu oraz okresowe wymioty mogą także świadczyć o obecności ciała obcego w jelitach, zwężeniu jelit, zapaleniu żołądka, zaburzeniach w perystaltyce – sama Pani widzi, że możliwości jest bardzo wiele. Co do samych wyników, wspomnę jeszcze, że Pani pupilka była nieco odwodniona w czasie pobierania krwi (hematokryt powyżej 50%). Nie ma anemii, jednak dość niski poziom białych krwinek może sugerować przewlekłą infekcję. Pozdrawiam, Katarzyna Hołownia-Olszak, lekarz weterynarii. OdpowiedźCytat Opublikowany : 25/11/2020 20:57 W ciężkim przebiegu ostre zapalenie trzustki powoduje spadek ciśnienia krwi, wstrząs, istnieje również ryzyko rozwinięcia się tzw. uogólnionej reakcji zapalnej, niewydolności wielonarządowej (niewydolności nerek, układu oddechowego, układu krążenia, zaburzeń krzepnięcia krwi) przypominającej sepsę. Leczenie Mam 32 lata. W marcu zachorowałam na ostre zapalenie trzustki (OZT) o ciężkim przebiegu (po ECPW), z naciekami zapalnymi poza trzustką i torbielą głowy trzustki, kilka tygodni leżałam w szpitalu (lipaza ponad 36 tys., CRP ponad 300). Obecnie badania laboratoryjne są w normie, badania obrazowe również (USG i TK). Natomiast ja dalej odczuwam dolegliwości bólowe, mimo stosowania diety. Czy to normalne, że okres rekonwalescencji w tym przypadku jest tak długi? Czy to oznacza, że OZT przeszło w PZT? Opis wskazuje na przebyte ciężkie ostre zapalenie trzustki. Po ostrym zapaleniu z definicji następuje powrót do stanu prawidłowego i ustąpienie objawów, chyba że utrzymują się miejscowe powikłania w postaci np. torbieli rzekomej. Obecność resztkowych zmian zapalnych w przestrzeni zaotrzewnowej, martwicy tkanki tłuszczowej okołotrzustkowej i innych miejscowych powikłań wykaże w wiarygodny sposób tomografia komputerowa brzucha. Ultrasonografię (USG) charakteryzuje sporo ograniczeń w tym względzie. Resztkowe zmiany mogą całkowicie ustąpić dopiero po pewnym czasie i liczyłbym się w tym przypadku z co najmniej kilkunastotygodniowym okresem rekonwalescencji po wypisie ze szpitala. Dolegliwości powinny się wówczas zmniejszać wraz z upływem czasu, pod warunkiem przestrzegania zaleceń dietetycznych i bezwzględnego zakazu spożywania alkoholu. Innych przyczyn przetrwałych dolegliwości bólowych może być wiele. Po pierwsze, trzeba uwzględnić chorobę, z powodu której wykonano endoskopową wsteczną cholangiopankreatografię (EWCP). Jest to inwazyjny zabieg endoskopowy o wielkiej wartości diagnostyczno-terapeutycznej, do którego wskazaniem może być kamica żółciowa przewodów żółciowych, żółtaczka mechaniczna (spowodowana przez mechaniczną przeszkodę – kamień, guz nowotworowy i zapalny, rzadziej przez zwężenie kanału brodawki Vatera), przewlekłe zapalenie trzustki z kamicą trzustkową, tzw. szkoda żółciowa, czyli uszkodzenie dróg żółciowych w czasie zabiegu operacyjnego (najczęściej wycięcia pęcherzyka żółciowego). Każda z tych chorób może być przyczyną uporczywych dolegliwości, wynikających z natury choroby (przewlekłe zapalenie trzustki, guz zapalny i nowotworowy) albo z powodu resztkowych zmian (np. resztkowa kamica przewodów żółciowych). Trzeba podkreślić, że nie powinno się traktować EWCP jako badania stricte diagnostycznego z uwagi na inwazyjność i ryzyko powikłań (jak właśnie ostre zapalenie trzustki) – w tym przypadku badaniem z wyboru jest nieinwazyjna cholangiopankreatografia metodą rezonansu magnetycznego, czyli MRCP. Uważa się, że pojedynczy epizod ostrego zapalenia trzustki nie „przechodzi” w zapalenie przewlekłe, natomiast nawracające ostre zapalenie trzustki – tak. Ostrym epizodem może ujawniać się przewlekłe zapalenie trzustki (PZT). We wczesnym stadium choroby PZT bywa trudne do rozpoznania ze względu na brak swoistych badań diagnostycznych i zmian w badaniach obrazowych. Ból typowy dla przewlekłego zapalenia trzustki (kłujący, piekący, gniotący) jest uporczywy, stały, choć o zmiennym nasileniu; najczęściej występuje w nadbrzuszu, promieniuje do pleców lub ma charakter opasujący, pojawia się w nocy w czasie spoczynku, często budząc chorego. Pewną ulgę przynosi przyjęcie pozycji siedzącej w przodopochyleniu. Niemniej jednak tego rodzaju ból oraz cukrzyca występują w zaawansowanym stadium choroby, w którym powinny być widoczne zmiany w trzustce w badaniach obrazowych. Epizodem ostrego zapalenia może ujawniać się guz nowotworowy trzustki; diagnostyka obrazowa w fazie ostrego zapalenia jest najczęściej nierozstrzygająca, choć w doświadczonym ośrodku podejrzenie takie można wysunąć na podstawie pewnych pośrednich oznak w badaniach obrazowych. Jeśli zachodzi takie podejrzenie należy powtórzyć badania obrazowe (tomografię komputerową, obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego) niezwłocznie po ustąpieniu ostrego stanu zapalnego. Dolegliwości bólowe w nadbrzuszu wymagają również różnicowania z zespołem jelita drażliwego, chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, z kamicą pęcherzyka żółciowego i chorobą wieńcową. W opisywanym przypadku młody wiek raczej wyklucza ostatnie rozpoznanie. Ponieważ EWCP nie wykonuje się jako badanie pierwszego rzutu, należy założyć, że została wykluczona (w USG) kamica żółciowa. Badanie endoskopowe umożliwia rozpoznanie choroby wrzodowej, zakażenia refluksu żółciowego dwunastniczo-żołądkowego i choroby refluksowej przełyku. Należy również wziąć pod uwagę tzw. dysfunkcję zwieracza Oddiego, czyli mięśnia regulującego przepływ żółci i soku trzustkowego do dwunastnicy. Dysfunkcja, definiowana jako nadmierna (i nieskoordynowana) czynność skurczowa, może powodować bóle brzucha, przejściowe zwyżki aktywności enzymów wątrobowych, a wiąże się również ze zwiększonym ryzykiem ostrego zapalenia trzustki po EWCP. Występuje niemal wyłącznie u kobiet. Diagnostyka wymaga specjalistycznego sprzętu (manometria endoskopowa, badanie radioizotopowe) i sporego doświadczenia. W czasie EWCP dokonuje się często nacięcia zwieracza Oddiego (sfinkterotomia). Zabieg taki przynosi ulgę w dysfunkcji, niestety, w wielu przypadkach jedynie czasową, co w dużej mierze zależy od właściwej kwalifikacji. Uwzględniłbym również chorobę Crohna – chorobę zapalną przewodu pokarmowego, która może dotyczyć każdego jego odcinka, występuje u młodych osób, przebiega często w sposób skryty, jest trudna do rozpoznania z uwagi na lokalizację i charakter zmian w przewodzie pokarmowym (poza zasięgiem rutynowych badań endoskopowych i często z minimalnymi zmianami na powierzchni błony śluzowej). W ramach diagnostyki tacy pacjenci bywają kwalifikowani również do EWCP. Szczegółowy ukierunkowany wywiad zebrany przez doświadczonego gastroenterologa wraz z analizą dotychczasowego przebiegu choroby powinien umożliwić ustalenie rozpoznania. Duże znaczenie miałby fakt występowania podobnych dolegliwości przed EWCP. Największym zagrożeniem jest cząstkowe, nie całościowe spojrzenie na pacjenta, co skutkuje chaotycznym procesem diagnostycznym ze zbędnymi (czasem ryzykownymi) badaniami. W szczególności dotyczy to zaburzeń czynnościowych, których rozpoznanie ze względu na brak swoistych testów polega na wykluczeniu przyczyn organicznych (guza, stanu zapalnego, itp.), a skuteczność leczenia bywa różna i zmienna w czasie, co skłania pacjenta do szukania porady u kolejnych lekarzy. Na pytanie odpowiedział Dr n. med. Tomasz Kruszyna I Katedra Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Gastroenterologicznej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie • Ciężkie ostre zapalenie trzustki: stwierdzana jest przetrwała (> 48 h) niewydolność narządowa, dotycząca 1 lub wielu narządów. 2. Diagnostyka zakażenia w przebiegu ostrego martwiczego zapalenia trzustki • W ostrym martwiczym zapaleniu trzustki do zakażenia dochodzi u ok. 1/3 chorych, najczęściej po 10 dniach trwania Ostre zapalenie trzustki (OZT)Wyróżnić można dwie podstawowe postaci zapalenia trzustki: ostrą i przewlekłą. Ostre zapalenie trzustki (OZT) wiąże się z poważnymi zaburzeniami w produkcji enzymów wewnątrz tego organu. Trzustka zaczyna trawić się sama, doprowadzając do nieodwracalnych zniszczeń i ostrego stanu zapalnego, niejednokrotnie również ostrego zapalenia trzustkiPodstawowym objawem choroby jest silny, uporczywy ból w nadbrzuszu, promieniujący do kręgosłupa. Mogą mu towarzyszyć bardzo silne nudności, wymioty (tzw. łyżkowate, czyli niewspółmiernie skąpe w stosunku do nudności), gorączka, wzdęcia, a w niektórych przypadkach także żółtaczka (zabarwienie skóry – dotyczy około 30% chorych). Objawy choroby zaczynają się łagodnie, ale rozwijają w błyskawicznym tempie. Zaledwie po kilku lub kilkudziesięciu godzinach chory trafia do wykryć ostre zapalenie trzustkiW celu potwierdzenia ostrego zapalenia trzustki wykonuje się badanie krwi i moczu, ewentualnie USG, jeśli są warunki do właściwej oceny (u osób po posiłku lub chorych przez zbyt dużą ilość gazów trzustka może nie być widoczna). W celu określenia stopnia ostrości OZT wykonuje się również tomografię zapalenie trzustki przebiega pod dwoma postaciami – łagodnej (w przypadku około 60-70% chorych) oraz ciężkiej (30-40% chorych). Choroba może poważnie zagrozić życiu. W ciężkiej postaci może dojść do niewydolności narządowej (płuc, nerek), krwawienia z przewodu pokarmowego oraz do sepsy. Śmiertelność w przypadku niezakażonej martwicy trzustki szacowana jest na 10%, przy wystąpieniu powikłań narządowych – 20%, zaś w przypadku wystąpienia sepsy – 50-80%. Przewidywanie przebiegu ostrej postaci zapalenia trzustki w jej wczesnych fazach jest bardzo trudne. Chory musi pozostawać pod ścisłym nadzorem klinicznym. W przypadku łagodnego przebiegu choroby pobyt w szpitalu najczęściej nie przekracza siedmiu dni, ale jeśli jest on umiarkowany lub ciężki – leczenie może być dłuższe. Chory, u którego wystąpiła przewlekła postać zapalenia trzustki, powinien pozostawać pod opieką gastroenterologa, chirurga oraz także:Na czym polega badanie amylazy, które robi się w podejrzeniu zapalenia trzustkiBadanie stężenia lipazy w diagnozie chorób trzustkiPrzy stanie zapalnym trzustki można zaobserowować podwyższone stężenie antygenu CA 19-9 oraz kaprotektyny w grozi ostre zapalenie trzustki?Ostre zapalenie trzustki jest chorobą wieloczynnikową – ryzyko jej wystąpienia zależy od czynników środowiskowych, genetycznych i metabolicznych, z których każdy może predysponować do rozwoju choroby. Wśród najczęstszych przyczyn wymienia się: kamicę żółciową, nadużywanie alkoholu (około 30%) oraz hipertrójglicerydemię (zawyżony poziom trójglicerydów we krwi).W około 15-20% przypadków OZT ma charakter idiopatyczny – niemożliwe jest stwierdzenie przyczyn jego wystąpienia. Do czynników wpływających zarówno na ryzyko wystąpienia choroby, jak i intensywność jej przebiegu należą także otyłość i palenie papierosów. Wystąpienie OZT może być również związane z urazami jamy brzusznej oraz zakażeniami pasożytniczymi dróg żółciowych i trzustkowych. U części pacjentów dochodzi do ostrego nawracającego zapalenia trzustki (ONZT). Przebyte incydenty OZT (OZNT) wymagają nadzoru lekarskiego, regularnego przyjmowania leków oraz wyeliminowania wszystkich możliwych czynników ryzyka kolejnego zapalenie trzustki (PZT)Zapalenie trzustki może przybrać też charakter przewlekły – mowa wtedy o przewlekłym zapaleniu trzustki (PZT). W tym przypadku uszkodzenie organu jest stopniowe i z czasem prowadzi do ograniczenia produkcji enzymów i przewlekłego zapalenia trzustkiPrzewlekłe zapalenie trzustki niejednokrotnie pozostaje niewykryte przez długie lata. Jego objawy: biegunki, bóle brzucha, najczęściej są relatywnie łagodne i mogą być mylone z typowymi problemami, na przykład zatruciami czy niewłaściwą dietą. Z czasem mogą się nasilić, następuje to jednak dopiero wtedy, gdy dochodzi już do znacznego uszkodzenia trzustki. PZT jest chorobą znacznie trudniejszą do wykrycia niż OZT. W celu rozpoznania wykonuje się badanie krwi i moczu oraz USG jamy brzusznej lub CT jamy brzusznej z kontrastem. Chorobę można podejrzewać u osób z nawracającymi bólami brzucha, często promieniującymi do kręgosłupa, najczęściej występującymi po posiłkach, a zwłaszcza u osób nadużywających alkoholu. PZT może być też następstwem OZT. Leczenie PZT jest leczeniem objawowym. Polega na redukowaniu bólu brzucha, uzupełnianiu niedoboru enzymów trzustkowych, leczeniu zaburzeń metabolizmu glukozy. Pacjent zostaje również poddany specjalnej diecie, która zapobiega wyniszczeniu organizmu poprzez uniknąć zapalenia trzustkiAby uniknąć chorób trzustki, bezwzględnie należy zaniechać lub ograniczyć stosowanie używek: alkoholu i papierosów, odpowiednio dostosować dietę (spożywać pokarmy lekkostrawne, niezbyt tłuste – głównie chude mięso i sery, mleko o niskiej zawartości tłuszczu, ograniczyć spożycie kawy i herbaty oraz białego pieczywa). Osoby otyłe powinny zadbać o zrzucenie paru kilogramów w celu osiągnięcia właściwego BMI. W przypadku stwierdzonej kamicy żółciowej, gdy pacjent odczuwa z tego powodu dolegliwości – należy również rozważyć usunięcie pęcherzyka żółciowego. Trzeba być także wyczulonym na przyjmowanie niektórych leków (środki moczopędne, przeciwpadaczkowe czy choćby sterydy) – mogą one zwiększać ryzyko wystąpienia choroby. Warto też pamiętać, że nie w każdym przypadku profilaktyka przyniesie oczekiwane rezultaty – walczenie z typowymi przyczynami choroby nie ochroni nas przed zapaleniem trzustki na gruncie nawracające zapalenie trzustkiU części pacjentów dochodzi do ostrego nawracającego zapalenia trzustki (ONZT).Badania wykazały, że w 37% przypadków przyczyną było zaburzenie odpływu żółci, natomiast w 32,4% nie ustalono przyczyny nawrotów. Inne badania wykazały, że u 25% pacjentów z ONZT dochodzi do przewlekłego zapalenia trzustki. Witam , 15 lat temu miałem ostre zapalenie trzustki (straszny bół)przeszedłem operację i byłem na diecie po 3 latach znów napadły mnie ostre bóle stwirdzoną kamienicę woreczka żółciowego wtedy podanny zostałem operacji jego usniecia . Po operacji i rehabilitacji wszystko wrociło do normy jak do tej pory wszystkie wyniki są OK . Co to jest mikrodermabrazja?Mikrodermabrazja zamiennie nazywana jest również mikropeelingiem. Zabieg ten polega na mechanicznym złuszczaniu warstwy martwego naskórka, co nie tylko wygładza i oczyszcza skórę, ale i dotlenia ją, odżywia, uelastycznia i poprawia jej koloryt. Mikrodermabrazja najczęściej wykonywana jest na twarzy, jednak można ją także wykonać na szyi, dekolcie, plecach, czy pośladkach. Jak wygląda zabieg mikrodermabrazji? Cały proces opiera się na peelingu, czyli na ścieraniu wierzchniej warstwy naskórka za pomocą uprzednio wybranych materiałów ścierających. Głębokość i intensywność złuszczania naskórka jest z kolei dostosowywana indywidualnie do problemu pacjenta oraz typu mikrodermabrazjiMikrodermabrazja dzielona jest na trzy podstawowe rodzaje:Mikrodermabrazja diamentowa - polega na złuszczaniu naskórka za pomocą głowic diamentowych różniących się od siebie średnicą i wielkością ziarenek,Mikrodermabrazja ko Sugerowany plan postępowania diagnostycznego u chorych na ostre zapalenie trzustki*. szczegółowy wywiad obejmujący wywiad rodzinny, spożycie alkoholu, stosowanie leków, pobyt w krajach tropikalnych. kategoria 1. badania biochemiczne surowicy: amylaza, lipaza, testy czynnościowe wątroby, lipidy, wapń. USG jamy brzusznej. Martwicze zapalenie trzustki (martwica trzustki) to agresywna postać ostrego zapalenia trzustki. Martwica trzustki może doprowadzić do rozwoju sepsy, krwawienia z przewodu pokarmowego czy wystąpienia objawów zespołu ostrej niewydolności oddechowej, a w konsekwencji do śmierci. Jakie są przyczyny i objawy martwicy trzustki? Jak przebiega jej leczenie? Spis treściMartwicze zapalenie trzustki (martwica trzustki) - przyczyny Martwicze zapalenie trzustki (martwica trzustki) - objawyMartwicze zapalenie trzustki (martwica trzustki) - diagnozaMartwicze zapalenie trzustki (martwica trzustki) - leczenie Martwicze zapalenie trzustki (martwica trzustki) to agresywna postać ostrego zapalenia trzustki. W przebiegu tej choroby dochodzi do samotrawienia trzustki i okolicznych tkanek przez enzymy trzustkowe. Wówczas dochodzi do stanu zapalnego tego narządu. Jeśli w ciągu pierwszych godzin mechanizmy ograniczające szerzenie się procesu zapalnego zawiodą, może dojść do martwicy tkanek trzustki - miąższu lub/i tkanek okołotrzustkowych. Do martwicy trzustki dochodzi w około 20 proc. przypadków ostrego zapalenia tego narządu. Śmiertelność w tej grupie chorych jest wysoka i wynosi nawet 50 proc. W pozostałych 80 proc. przypadków ostrego zapalenie trzustki rozwija się postać łagodna - obrzękowa. Pierwsze objawy raka trzustki Martwicze zapalenie trzustki (martwica trzustki) - przyczyny Najczęstszymi pośrednimi (80 proc. przypadków) przyczynami martwiczego ostrego zapalenia trzustki są choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych (głównie kamica żółciowa) oraz nadużywanie alkoholu. W 10 proc. przypadków przyczyny stanu zapalnego nie są znane. W pozostałych 10 proc. do rozwoju stanu zapalnego mogą doprowadzić uraz jamy brzusznej nadczynność przytarczyc nieprawidłowości anatomiczne (trzustka dwudzielna) i leki (np. azatiopryna, kortykosteroidy, tiazydy) Martwicze ostre zapalenie trzustki może być również powikłaniem po badaniach, np. po ECPW (endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej) lub po zabiegach, np. po operacji pęcherzyka żółciowego. Martwicze zapalenie trzustki (martwica trzustki) - objawy Objawy martwicy trzustki są różne i zależą od wielu czynników, od tego czy proces chorobowy dotyczy także innych narządów czy tylko trzustki, czy zajęta jest tylko sama trzustka czy również tkanka ją otaczająca, czy wystąpiły powikłania miejscowe (np. torbiele trzustki) i czy martwica uległa zakażeniu (dochodzi do niego u ok. 1/3 chorych, najczęściej po 10 dniach trwania choroby). Wówczas, poza symptomami ostrego zapalenia trzustki, mogą pojawić się również objawy: ciężkiej sepsy; krwawienia z przewodu pokarmowego; zespołu ostrej niewydolności oddechowej; zespołu uogólnionej reakcji zapalnej; zespołu rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego; Martwicze zapalenie trzustki (martwica trzustki) - diagnoza W pierwszej kolejności wykonuje się badania krwi i moczu. Charakterystyczne jest zwiększenie aktywności enzymów trzustkowych - przede wszystkim lipazy we krwi oraz amylazy we krwi i moczu. Kolejnym badaniem jest USG jamy brzusznej (w czasie badania widać powiększanie, obrzęk trzustki, zatarcie jej granic). Ostateczne rozpoznanie stawia się na podstawie wyników tomografii jamy brzusznej z podaniem środka cieniującego. Podczas badania stwierdzana jest obecność martwicy tkanek, miąższu trzustki lub tkanek okołotrzustkowych. Martwicze zapalenie trzustki (martwica trzustki) - leczenie W pierwszej kolejności wyrównuje się niedobory elektrolitowe. Ponadto pacjent jest odżywiany dojelitowo za pomocą sondy dojelitowej. Podaje się również antybiotyki, które mają zapobiec zakażeniom. W przypadku istniejącego już zakażenia antybiotykoterapia jest, obok operacji, niezbędnym leczeniem pomocniczym. Wskazaniem do leczenia chirurgicznego w martwicy trzustki jest pogarszający się stan chorego, a nie sam fakt stwierdzenia martwicy. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy zostało zdiagnozowane zakażenie martwicy trzustki. Operację należy rozważyć także wtedy, gdy niezakażona martwica obejmuje więcej niż 50 proc. miąższu trzustki, a ciężki stan pacjenta utrzymuje się pomimo stosowania leczenia. Podczas operacji usuwa się zmiany martwiczo-ropne trzustki, martwicę tkanek okołotrzustkowych i płyn z jamy otrzewnowej. Co wiesz o trzustce Pytanie 1 z 10 Słowo „pancreas”, czyli trzustka wywodzi się z greckiego i oznacza: cała z mięsa źródło soków w środku brzucha Zwłaszcza w przypadku nasilonych objawów nie należy zwlekać z szukaniem pomocy lekarskiej! Ostre zapalenie trzustki w szczególności może być nie tylko bardzo bolesne, ale może również zagrażać życiu. Ostre zapalenie trzustki – zebranie wywiadu lekarskiego. Po pierwsze, lekarz zapyta o objawy.

Istotą ostrego zapalenia trzustki jest przedwczesna aktywacja proenzymów trzustkowych, które uszkadzają trzustkę i sąsiadujące narządy. Silna reakcja zapalna może prowadzić do poważnych powikłań i niewydolności wielonarządowej. Objawem zapalenia trzustki jest przede wszystkim silny, ciągły ból, który może promieniować do kręgosłupa, a za znakomitą większość zachorowań odpowiada kamica żółciowa oraz nadużywanie alkoholu. Alkoholizm jest także najczęstszą przyczyną przewlekłego zapalenia trzustki. Objawy zapalenia trzustki Ostrym zapaleniem trzustki nazywamy ostry stan zapalny trzustki związany z niekontrolowaną aktywacją proenzymów trzustkowych, co prowadzi do uszkodzenia trzustki, sąsiadujących tkanek, a nawet narządów odległych. Objawy zapalenia trzustki to przede wszystkim nagły, silny, przeszywający, narastający i opasujący ból zlokalizowany w nadbrzuszu (nierzadko promieniujący do pleców), nudności, wymioty i wzdęcie brzucha. Często występuje gorączka i przyspieszenie pracy serca, czasami pojawia się żółtaczka, a w ciężkiej postaci może dojść do zaburzeń świadomości, obniżenia ciśnienia, spadku wydalania moczu czy duszności. Rzadkim objawem są zmiany skórne takie jak zaczerwienienie twarzy, krwawe podbiegnięcia wokół pępka oraz w okolicy lędźwiowej. Przewlekłe zapalenie trzustki związane jest z nawrotowymi epizodami stanów zapalnych, co prowadzi do postępującego włóknienia narządu i jego niewydolności. Przebieg choroby może być różny, ale z reguły obserwuje się nawracające dolegliwości bólowe nadbrzusza, nasilające się po posiłkach (szczególnie tłustych), nudności, wzdęcia i uczucie pełności w brzuchu. Okresowo może pojawić się żółtaczka, a unikanie jedzenia z powodu bólu, prowadzi do niedożywienia. Po upływie jakiegoś czasu (zwykle wielu lat), można zaobserwować objawy zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki (np. biegunki tłuszczowe, cukrzycę). Zapalenie trzustki – przyczyny Za zdecydowaną większość ostrych zapaleń trzustki odpowiadają choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych oraz nadużywanie alkoholu. Rzadziej przyczyna jest jatrogenna (czyli będąca niekorzystnym skutkiem leczenia, może się tak zdarzyć po endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej – ECPW) lub idiopatyczna (niewiadomego pochodzenia). Podłożem ostrego zapalenia trzustki mogą być także: hipertriglicerydemia, stosowanie niektórych leków, wady wrodzone, urazy brzucha, infekcje wirusowe, nadczynność przytarczyc i inne. Na przyczyny przewlekłego zapalenia trzustki składają się: alkoholizm, palenie tytoniu, hiperkalcemia, hipertriglicerydemia, stosowanie niektórych leków, mutacje genetyczne, wady wrodzone, podłoże autoimmunologiczne, uszkodzenia i niedrożności przewodu trzustkowego i inne. U około 1/3 chorych nie udaje się znaleźć czynnika etiologicznego. Zapalenie trzustki – badania Jeśli zaobserwujesz u siebie objawy zapalenia trzustki, koniecznie skontaktuj się ze swoim lekarzem. Na podstawie obrazu klinicznego i badania fizykalnego, lekarz podejmie decyzję odnośnie dalszego postępowania. Badania laboratoryjne wykorzystywane w diagnostyce ostrego zapalenia trzustki to ocena aktywności enzymów trzustkowych: amylazy w surowicy i w moczu oraz lipazy w surowicy krwi. Ponad 3-krotne przekroczenie górnej granicy normy przemawia za rozpoznaniem choroby. Inne badania przydatne w szacowaniu ciężkości schorzenia obejmują morfologię krwi, CRP, prokalcytoninę, mocznik, parametry wątrobowe, LDH i inne. Aby ocenić zmiany zapalne i martwicze w trzustce oraz stan sąsiadujących narządów, wykonuje się badania obrazowe: USG, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny, RTG klatki piersiowej lub brzucha czy ECPW, będące równocześnie zabiegiem leczniczym. W rozpoznaniu przewlekłego zapalenia trzustki kluczowy jest wywiad, obecność objawów i charakterystycznych zmian w badaniach obrazowych. Badania laboratoryjne mają mniejsze znaczenie, bowiem aktywność amylazy i lipazy może być w granicach normy. Pamiętaj, że przewlekłe zapalenie trzustki predysponuje do rozwoju cukrzycy i osteoporozy, wskazane może być więc oznaczenie witaminy D w surowicy i regularne badanie glikemii, które możesz wykonać w DIAGNOSTYCE. Jak leczyć zapalenie trzustki? Podstawowym postępowaniem w przypadku ostrego zapalenia trzustki jest intensywne dożylne nawadnianie, zwalczanie dolegliwości bólowych oraz zaprzestanie jedzenia do czasu ustąpienia nudności i wymiotów. W zależności od ciężkości choroby, konieczne może okazać się żywienie dojelitowe lub pozajelitowe oraz antybiotykoterapia. W niektórych przypadkach (np. niedrożność dróg żółciowych, wystąpienie powikłań) stosuje się leczenie endoskopowe lub operacyjne. Ciężki przebieg choroby wymaga intensywnego nadzoru i związany jest z ryzykiem poważnych powikłań. Leczenie przewlekłego zapalenia trzustki opiera się na postępowaniu takim jak w ostrym zapaleniu (w przypadku zaostrzeń), leczeniu przeciwbólowym, leczeniu zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczej niewydolności narządu oraz bezwzględnym zakazie picia alkoholu i rezygnacji z palenia papierosów. Istotne jest przestrzeganie zdrowej diety, dostosowanej do stanu chorego oraz uzupełnianie niedoboru witamin. U wybranych pacjentów stosuje się leczenie endoskopowe lub operacyjne. Ostre zapalenie trzustki nie powinno być lekceważone. Ciężka postać tej choroby wiąże się z ryzykiem poważnych powikłań, niewydolności wielonarządowej, a nawet śmierci. Przewlekłe zapalenie trzustki prowadzi do trwałej niewydolności narządu i zwiększa ryzyko raka trzustki. Jeśli podejrzewasz u siebie objawy zapalenia trzustki, koniecznie skontaktuj się z lekarzem. Bibliografia: Interna Szczeklika – P. Gajewski, A. SzczeklikChirurgia – W. NoszczykChirurgia – O. J. Garden, A. W. Bradbury, J. L. R. Forsythe, R. W. Parks

eLzjFW.
  • nqr6r9yhd5.pages.dev/3
  • nqr6r9yhd5.pages.dev/73
  • nqr6r9yhd5.pages.dev/68
  • nqr6r9yhd5.pages.dev/14
  • nqr6r9yhd5.pages.dev/8
  • nqr6r9yhd5.pages.dev/88
  • nqr6r9yhd5.pages.dev/70
  • nqr6r9yhd5.pages.dev/96
  • ostre zapalenie trzustki forum